Veilig Sportklimaat

Binnen de KNSA wordt reeds sinds jaar en dag uitgebreid aandacht besteed aan de kwaliteit en veiligheid van de schietsportverenigingen vanwege de specifieke aard van onze sport en het belang voor het imago en voortbestaan van de schietsport. Een veilige omgeving is ook voor de leden van de schietsportverenigingen essentieel aangezien hier met (vuur)wapens en gevaarlijke stoffen (zoals kruit en loodstoffen) wordt omgegaan. De KNSA ondersteunt haar leden hierin door o.a. het stellen van regels en het geven van adviezen o.a. met behulp van haar certificeringsprogramma’s, de opleiding voor Verenigingsbestuurders en de instelling van het KNSA-meldpunt.

Een veilig sportklimaat is echter ook belangrijk om binnen de vereniging een situatie te scheppen waarin sporters volop tot hun recht kunnen komen. Daarbij hoort dat er maatregelen genomen worden om grensoverschrijdend gedrag, in alle verschijningsvormen, te voorkomen en voorbereid te zijn om adequaat om te gaan met de gevolgen, als het toch gebeurt. Jaarlijks komen verschillende zaken van grensoverschrijdend gedrag voor in de sport, zoals seksuele intimidatie, discriminatie, pesten, geweldpleging of openbaar drankgebruik, maar ook matchfixing, het gebruik van doping, drugs, enzovoorts.

Sommige zaken zijn voor buitenstaanders zichtbaar maar er vinden ook veel incidenten plaats buiten het oog van omstanders. Denk hierbij aan één op één situaties, maar ook aan het versturen van mails of het zoeken van rechtstreeks contact via internet (bijvoorbeeld Skype of andere social media). Een aantal zaken blijft alleen in een kleine kring van direct betrokkenen bekend; de gevolgen voor slachtoffers en betrokken familieleden of vrienden zijn echter vaak groot. De gevolgen kunnen echter nog groter worden wanneer de zaak ongewenst in de media terechtkomt of wanneer bijvoorbeeld door social media de aandacht op de kwestie wordt gevestigd.

De sport moet alle mogelijke maatregelen nemen om  sportief gedrag te stimuleren en ongewenst gedrag te voorkomen en een veilig sportklimaat creëren c.q. waarborgen. Meer informatie, voorlichtingsmateriaal en advies hierover is verkrijgbaar via de website van NOC*NSF, o.a.: https://nocnsf.nl/sport-en-integriteit en  https://centrumveiligesport.nl.

In het kader van het project ‘Samen naar een veiliger sportklimaat’ heeft NOC*NSF samen met de sportbonden tevens een programma ontwikkeld om sportief gedrag te stimuleren en ongewenst gedrag aan te pakken in de vorm van het Handboek VSK Tuchtrecht Geschillenbeslechting. Deze handleiding behandelt zaken als Tuchtrecht, Strafrecht, Bemiddeling, Mediation, Arbitrage en Bindend Advies in de sport, vooral gericht op preventie. In de bijlagen zijn naaste preventieve maatregelen, voorbeelden van overeenkomsten, huis- en gedragsregels voor sportverenigingen en sportbonden opgenomen.

Bestuurders van schietsportverenigingen moeten zorgen dat een veilige sportomgeving voor hun leden wordt gecreëerd. Zij moeten zoveel mogelijk proberen te voorkomen dat er onveilige situaties kunnen ontstaan; dat kan door preventieve maatregelen te nemen en door het geven van voorlichting aan de leden. Denk daarbij aan zaken als: de veiligheid op de schietbaan, het aannemen van nieuwe leden, het monitoren van de huidige leden, het medeondertekenen van de verlofaanvragen van leden, maar ook het voorkomen van en optreden bij grensoverschrijdend gedrag, seksuele intimidatie en discriminatie van leden, doping, matchfixing en het schorsen of royeren van leden die een veiligheidsrisico voor zichzelf of voor de samenleving vormen.

Ook voor het behoud van de schietsport in Nederland is het belangrijk dat de verenigingen ervoor  zorgen dat de veiligheid wordt gewaarborgd en dat hierop streng wordt toegezien. Daarin vervult uiteraard ook de KNSA als overkoepelende bond een grote rol, maar is daarbij ook afhankelijk van de aangesloten schietsportverenigingen. Bestuurders van een KNSA-vereniging kunnen dan via de bekende contactgegevens van het bondsbureau, de KNSA raadplegen c.q. informeren wanneer zij menen dat de veiligheid in het geding is (bij voorkeur schriftelijk per e-mail of via het vertrouwelijke e-mailadres van de VCP, te weten: arbo@knsa.nl). De vertrouwenscontactpersoon bij de KNSA is op dit moment mevrouw M.E.T.C. (Manon) Stroux. Ook bij deze interne meldingen is uiteraard de vertrouwelijkheid gewaarborgd.

Het speciale meldingsformulier van het KNSA Meldpunt is niet bedoeld voor bestuurders van bij de KNSA aangesloten schietverenigingen; dat is specifiek bedoeld voor externen (buiten de schietsport) die (ook) de KNSA willen informeren dat zij zich zorgen maken over een lid van een schietsportvereniging die in het bezit is van een vuurwapen.

Belangrijk is dat melden aan de KNSA overigens wel, want in dat geval kan de KNSA er (zo nodig) voor zorgen dat deze personen centraal (op een zwarte lijst) kunnen worden geregistreerd en kan worden voorkomen dat deze persoon later weer gewoon bij een andere schietsportvereniging lid kan worden, met alle veiligheidsrisico’s van dien voor de maatschappij maar ook voor de schietsport zelf.