Reactie KNSA op OVV-rapport

donderdag 29 september 2011

Het bestuur en de directie van de KNSA hebben kennis genomen van het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) met als titel “Wapenbezit door sportschutters”. In zijn algemeenheid is de KNSA van mening dat het rapport aantoont dat er een diepgaand onderzoek is gedaan naar het wapenbezit van sportschutters en dat gedegen is onderzocht het systeem dat leidt tot het lidmaatschap bij een schietvereniging en het aanvragen en verstrekken van een wapenverlof. De titel van het rapport, namelijk “Wapenbezit door sportschutters” maar ook de inhoud zelf en dan ook vooral de beschouwing en de aanbevelingen geven echter naar de mening van de KNSA een onvolledig en eenzijdig beeld ten aanzien van het legaal wapenbezit in Nederland.

Het doel van het onderzoek en het verzoek van de Minister luidde een onderzoek in te stellen naar het systeem ter beheersing van legaal wapenbezit. Het lijkt er nu op dat slechts een deel, nog geen 50%, van de legale wapenbezitters in Nederland aan het onderzoek is onderworpen en dat ook de aanbevelingen van de Raad uitsluitend zijn gericht op de sportschutterij. Om voor de KNSA onduidelijke redenen worden de overige legale wapenbezitters zoals jagers en verzamelaars, buiten beschouwing gelaten. Dat is niet alleen onvolledig en eenzijdig, maar dat draagt in ieder geval een tendentieuze suggestie met zich mee. Alsof de gevaarzetting door sportschutters die legaal over een vuurwapen beschikken groter zou zijn. De KNSA is daarover teleurgesteld.

Handhaving

De aanleiding voor het onderzoek is het verschrikkelijke drama in Alphen aan den Rijn op 9 april 2011. Overduidelijk blijkt dat de politie in haar handhavingstaak tekort is geschoten. Al eerder, en nu wederom, blijkt uit het rapport van de OVV dat Tristan van der V. gedwongen is opgenomen in 2006 en daarvoor de zogenaamde IBS-maatregel (in bewaring stelling) is opgelegd. Een maatregel voortvloeiende uit de Wet Bopz, waarbij iemand gedwongen in een psychiatrische instelling wordt geplaatst. Bij die gedwongen opname is politieassistentie verleend. De melding daarvan had betrokken moeten worden bij de aanvraag van een wapenverlof voor Tristan van der V. in 2008 en de verlofaanvraag had, op grond daarvan, geweigerd moeten worden. Maar zeker zo belangrijk is dat Tristan van der V. in 2005 al eerder een verlofaanvraag heeft gedaan. Deze verlofaanvraag is toen geweigerd op grond van informatie in justitiële documentatie en de politiesystemen. Van die weigering had echter de KNSA, overeenkomstig de Circulaire wapens en munitie (CWM) een melding moeten ontvangen. Het gevolg van die melding zou zijn geweest dat Tristan bij zijn schietvereniging als lid was geroyeerd en nimmer meer in aanmerking zou komen voor een verlof tot het voorhanden hebben van een vuurwapen. Het is niet duidelijk waarom de politie in 2005 heeft verzuimd die melding aan de KNSA te doen.

Deze gang van zaken en ook andere gegevens uit het rapport van de OVV, illustreren systeemfouten en een onvoldoende functionerend automatiseringssysteem bij de politie. De KNSA is van mening dat deze tekortkomingen voor de toekomst grote prioriteit verdienen. De KNSA is voorts van mening dat de geheimhoudingsplicht van GGZ-instellingen ter discussie moet worden gesteld. Wanneer GGZ-instellingen zoals in het geval van Tristan van der V. op de hoogte zijn van het wapenbezit van de betrokkene, zouden zij daarvan een melding bij de politie moeten doen.

Verantwoordelijkheid KNSA

• Meldpunt:
  Ofschoon het rapport van de OVV maar ook al het eerder uitgebrachte Rijksrecherche-onderzoek aantonen, dat in de handhaving door politie vergissingen zijn gemaakt is de KNSA zich bewust van haar verantwoordelijkheid om de risico’s met betrekking tot het wapenbezit bij sportschutters tot een minimum te beperken. Eén van de eerste acties van het KNSA-bestuur was daarom de instelling van een Meldpunt waarbij personen of instanties aan de KNSA hun zorgen omtrent een verlofhouder, lid van een schietvereniging, kunnen melden. Dit Meldpunt is inmiddels gelanceerd op 26 september 2011 met een eigen telefoonnummer 0900-1968 en via de website bereikbaar met een online meldingsformulier. Collega-schutters, buren, vrienden, familieleden en instanties die twijfelen of het wapenbezit aan een lid van een schietvereniging wel kan worden toevertrouwd en die beschikken over aanwijzingen dat de betrokkene wellicht een risico voor zichzelf of voor anderen vormt, kunnen door middel van het formulier of het telefoonnummer een melding doen. Natuurlijk bestaan dergelijke meldpunten reeds bij andere instanties zoals ook de politie; de KNSA beoogt hiermee ook voor dergelijke gevallen bereikbaar te zijn en neemt in dezen haar maatschappelijke verantwoordelijkheid.

• Opleiding bestuurders:
  Uit het rapport van de OVV blijkt dat de KNSA een cruciale en essentiële positie inneemt voor wat betreft het wapenbezit onder sportschutters. De KNSA beschikt over veel kennis op het gebied van veiligheid, training, besturen en het balloteren van leden. De Onderzoeksraad is van mening dat deze kennis nog onvoldoende met verenigingen wordt gedeeld en van die conclusie neemt de KNSA goede nota. Daarom zal worden ontwikkeld een specifieke opleiding voor verenigingsbestuurders daar waar het de ballotage van nieuwe leden betreft en het signaleren van signalen onder bestaande leden. Het credo zal luiden dat bestuurders van schietvereniging maar ook leden van die verenigingen zelf nog beter op elkaar gaan letten.

• Verbetering toezicht:
  Uit het rapport van de OVV blijkt voorts dat de Richtlijnen voor het KNSA-lidmaatschap helder en duidelijk zijn en vooral ook steekhoudend. De Raad vindt echter wel dat de KNSA te weinig toezicht pleegt op het handhaven van die richtlijnen. Het betreft dan richtlijnen op het gebied van Wet- en regelgeving, op het gebied van veiligheid, de verkrijging van het lidmaatschap van een schietvereniging en de verkrijging van een verlof tot het voorhanden hebben van een vuurwapen. De KNSA zal in overleg met haar leden een systeem ontwikkelen en een logistieke organisatie opzetten die het toezicht op de handhaving van deze richtlijnen moet verbeteren.

• De KNSA zal met de aanbevelingen van de OVV constructief in overleg treden met het Ministerie van Veiligheid en Justitie alsmede met de verschillende politieke partijen, teneinde risico’s voor misbruik van vuurwapens onder legale wapenbezitters te verminderen en niet in de laatste plaats ter behoud van de schietsportbeoefening in Nederland.

Voor degenen die het rapport van de OVV “Wapenbezit door sportschutters” willen downloaden verwijzen wij naar de website van de Onderzoeksraad: www.onderzoeksraad.nl.